ชื่อ
กรรณิการ์
ชื่อวงศ์
OLEACEAE6>
ชื่อวิทยาศาสตร์
Nyctanthe sarbortristis L.
ชื่อสามัญ
Night blooming jasmine
ชื่ออื่นๆ
กณิการ์ กันลิกา กรรณิกา (ภาคกลาง) สะบันงา (น่าน) ปาริชาติ (ทั่วไป)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้น : ไม้พุ่มยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูงประมาณ 3-5 เมตร ไม่ผลัดใบ มีเรือดยอดเป็นรูปทรงพีระมิดแคบ เปลือกต้นขรุขระ มีสีน้ำตาลเทา กิ่งอ่อนรูปทรงสี่เหลี่ยม มีขนแข็งสากมือ
ใบ : ใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกัน รูปไข่ กว้างประมาณ 2.5-5.0 เซนติเมตร ยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบหรือหยักแบบห่างกัน ตามขอบใบมีขนแข็ง ด้านบนใบมีขนแข็งสากมือ ท้องใบมีขนแข็งสั้น มีเส้นแขนงของใบข้างละ 3-4 เส้น
ดอก : ดอกช่อ ออกตามซอกใบหรือง่ามใบ ก้านช่อดอกยาวประมาณ 1.2-2.0 เซนติเมตร แต่ละช่อมีดอกประมาณ 3-7 ดอก ดอกย่อยสีขาว มีกลิ่นหอม ดอกบานในช่วงเย็นและร่วงในช่วงเช้าวันรุ่งขึ้น
ผล : ผลรูปไข่กลับหรือรูปทรงกลมค่อนข้างแบน ปลายผลมน มีติ่งแหลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร ผิวเรียบ ผลอ่อนสีเขียว ผลแก่แตกอ้าออกเป็นสองซีก มีเมล็ดซีกละ 1 เมล็ด
การขยายพันธุ์
เพาะเมล็ด ปักชำ และตอนกิ่ง
การใช้ประโยชน์
ดอกเป็นยาหอม แก้ลม แก้ไข้ และแก้พิษทั้งปวง รากเป็นยาบำรุงกำลัง บำรุงธาตุ เป็นยาอายุวัฒนะ ป้องกันผมหงอก แก้อ่อนเพลีย
บริเวณที่พบในมหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์